Wyniki funduszy inwestycyjnych w 2017 roku – podsumowanie wyników funduszy akcyjnych w odniesieniu do do indeksu WIG.

Indeks WIG wzrósł w 2017 o 23,2% (najwięcej od 2012 roku) – dla inwestorów giełdowych ten rok był zdecydowanie pomyślny,

Czy fundusze inwestujące na polskiej giełdzie wykorzystały taką dobra koniunkturę? Ile z nich osiągnęło wynik lepszy niż indeks WIG? Jaka była średnia stopa zwrotu? We wpisie znajdziesz odpowiedzi na te pytania… 

2017 na GPW – wyniki poszczególnych indeksów

2017 był dla inwestorów bardzo dobrym rokiem – WIG, główny indeks warszawskiej giełdy wzrósł o 23,2%. Jeśli  jednak przyjrzeć się szczegółom, to obraz sytuacji staje się bardziej skomplikowany i nie tak jednoznacznie optymistyczny. Wzrosty cen akcji były skoncentrowane na największych spółkach polskiej giełdy, co widać po stopach zwrotu z pozostałych indeksów:

• WIG20 +26,4%
• mWIG40 +15,0%
• sWIG80 +2,4%

Widać taką prawidłowość, że im większe spółki, tym bardziej rosły ceny ich akcji. Spektakularne wzrosty dotyczyły większości spółek z WIG20 albo wybranych „rodzynków” z innych indeksów (np. CDPROJEKT, DINO POLSKA). Mniejsze spółki (indeks sWIG80) radziły sobie wyraźnie słabiej – wzrosty cen akcji z tego indeksu zatrzymały się po 1 kwartale, a potem ich ceny wręcz spadały.

Indeks cenowy prawdę Ci powie

Jeszcze gorzej sprawa wygląda od strony indeks cenowego GPW (błękitna linia na wykresie powyżej). Jest to indeks, w którym wszystkie spółki mają równy udział – niezależnie czy jest to KGHM, PZU czy np. ABMSOLID, MOJ czy RESBUD (3 spółki o najmniejsze kapitalizacji na rynku głównym naszej giełdy). W tym ujęciu nasza giełda wygląda jeszcze gorzej – indeks cenowy warszawskiej giełdy spadł w 2017 roku o 11,5%. Oznacza to, że wybierając losowo portfel kilku czy kilkunastu spółek i trzymając je cały 2017 rok, prawdopodobnie ponieślibyśmy stratę.

Wyniki funduszy akcyjnych za 2017 rok

Jak w tych warunkach radziły sobie fundusze inwestycyjne specjalizujące się w inwestycjach na polskiej giełdzie?

Zbiorcze zestawienie wyników funduszy z kategorii „akcji polskich uniwersalnych” w 2017 jest przedstawione na powyższym wykresie.

Najlepszy wynik w grupie 59 funduszy akcyjnych to +39,6%, a najgorszy to -7,3%. Indeks WIG przebiło tylko 6 funduszy na 59. Co dość zaskakujące – 4 fundusze inwestujące na polskiej giełdzie przyniosły ujemną stopę zwrotu w 2017 – w roku w którym WIG wzrósł o ponad 20% (!).

Ciekawie wyglądają również inne dane statystyczne dotyczące rozkładu stóp zwrotu:

• średnia to +12,8% – co jest wynikiem o 10,4% gorszym niż stopa zwrotu z indeksu WIG
• mediana to +13,8% (9,4% słabiej niż WIG) – oznacza to, że 50% funduszy osiągnęło wynik lepszy niż  +13,8%, a 50% osiągnęło wynik gorszy
• 1 kwartyl stóp zwrotu +18,2% – oznacza to, że 25% najlepszych funduszy uzyskał taki wynik lub lepszy (przedział wyników +18,2-39,6%)
• 3 kwartyl stóp zwrotu +9,1% – oznacza to, że 25% najgorszych funduszy uzyskał taki wynik lub gorszy (przedział +18,2-39,6%)

Wyniki zarządzania i opłaty

Trzeba jednak pamiętać, że powyższe stopy zwrotu uwzględniają już opłaty za zarządzanie. Średnia stawka dla tej grupy funduszy w Polsce to 3,5% i rzeczywisty wynik osiągnięty przez zarządzających jest o te 3,5% lepszy. Poprawia to nieco ocenę skuteczności zarządzających funduszami akcyjnymi. Średnia i mediana wyników funduszy za 2017 rok nawet po uwzględnieniu kosztów zarządzania dalej będą wyraźnie niższe niż stopa zwrotu z indeksu WIG.

Na powyższym wykresie są przedstawione wyniki inwestycyjne 10 najlepszych funduszy akcyjnych w 2017. Podium tego zestawienia to następujące fundusze:

• Novo Akcji (Novo FIO) – stopa zwrotu w 2017 roku +39,6% (14,3% lepiej niż indeks WIG)
• Credit Agricole Akcyjny (Credit Agricole FIO) – stopa zwrotu w 2017 roku +27,7% (fundusz zarządzany przez BZWBK TFI)
• ING BSK Indeks WIG 20 (ING BSK Fundusze Indeksowe SFIO) – stopa zwrotu w 2017 roku +25,5% – jest to fundusz indeksowy, czyli taki, w którym zarządzający nie dokonuje samodzielnie selekcji spółek. Portfel inwestycyjny odzwierciedla po prostu procentowy skład indeksu WIG20.

Warto zwrócić uwagę na wysoką pozycję (3 miejsce na 59 funduszy) pasywnego funduszu indeksowego ING BSK Indeks WIG 20. Oczywiście pomogło mu to, że indeks WIG20 wypracował wyższa stopę zwrotu niż WIG (+26,4% – czyli 3,2% lepiej niż WIG), ale pokazuje to również siłę niezbyt popularnych w Polsce rozwiązań pasywnych. Fundusz ING BSK Indeks WIG 20 ma opłatę za zarządzanie na poziomie 1,6% aktywów rocznie, co również przekłada się na wyniki inwestycyjne. Jak na polskie standardy jest to bardzo nisko (1,6% vs średnia 3,5%), choć na Zachodzie i w USA koszty takich funduszy są liczone w ułamkach procenta rocznie.

Ze składem portfeli 2 pierwszych funduszy (Novo Akcji i Credit Agricole Akcyjny) na początek i połowę 2017 r., można się zapoznać we wcześniejszym wpisie na temat wyników funduszy akcyjnych. Można tam również znaleźć, jako całkiem pouczającą ciekawostkę, skład portfela najgorszego w 2017 roku funduszu – Copernicus Akcji (stopa zwrotu -7,3%!)

W poszukiwaniu stóp zwrotu – małe i średnie spółki

Oprócz funduszy „akcji polskich uniwersalnych” mamy też inne kategorie funduszy koncentrujące się w inwestycjach na polskiej giełdzie. Popularną strategią inwestycyjną jest inwestowanie w mniejsze spółki na naszej giełdzie. Większość największych  TFI posiada takie fundusze w swojej ofercie. Są one zazwyczaj zgrupowane w kategorii „akcji polskich małych i średnich spółek” (wg klasyfikacji Analizy Online).

Jak wyglądały ich wyniki funduszy tego typu w 2017? Od razu warto zwrócić uwagę, że słabsze niż WIG stopy zwrotu z indeksów grupujących mniejsze spółki nakazują nie mieć zbyt wielkich oczekiwań. Podobnie jest też z wynikami funduszy małych i średnich spółek. Żaden z nich nie osiągnął stopy zwrotu wyższej niż WIG. Najlepszy z nich (Skarbiec Małych i Średnich Spółek) wypracował stopę zwrotu na poziomie +21,2%. Średnia stopa dla tego typu funduszy wyniosła ok. 8% i znajdowała się pomiędzy stopą zwrotu za 2017 rok dla indeksów mWIG40 i sWIG80, które (osobno lub jakaś ich kombinacja) są benchmarkami dla tego typu funduszy.

W poszukiwaniu stóp zwrotu – wyniki funduszy absolute return

Inną kategorią funduszy, która pozwala mieć oczekiwania na zyski wyższe niż rozwiązania bezpieczne (fundusze obligacyjne lub rynku pieniężnego) są fundusze absolutnej stopy zwrotu.
Wraz z Union Investment TFI przyglądamy się bliżej takim funduszom w cyklu wpisów poświęconym strategiom absolute return – zachęcam do zapoznania się z tymi artykułami. Od razu trzeba zastrzec, że jest to bardzo zróżnicowana kategoria funduszy i wiele z nich nie koncentruje się na inwestycjach na polskiej giełdzie. Z drugiej strony wielu zarządzających zakładających swoje fundusze wybiera taką politykę inwestycyjną, stosując autorskie metody selekcji spółek na naszej giełdzie.

Z zestawienia wyników widać, że średnia stopa zwrotów z tych funduszy była raczej w okolicach zbliżonych do funduszy bezpiecznych, chociaż zakres wyników jest wyraźnie większy niż dla funduszy akcyjnych uniwersalnych (od +40,9% do -17,2%). Najlepszy z ich (Opera za 3 Grosze FIZ) wypracował stopę zwrotu +40,9% (o 17,7% więcej niż indeks WIG) i jako jedyny ze wszystkich funduszy absolute return przebił główny indeks warszawskiej giełdy.

Wyniki funduszy vs WIG – przez 8 ostatnich lat

Zamknięcie roku pozwoliło dodać kolejny wiersz do tabelki pokazującej skuteczność funduszy akcyjnych w porównaniu do WIG-u. Zestawienie to było już prezentowane we wpisie z maja 2017 dotyczącym wyników funduszy inwestycyjnych. 2017 rok nie poprawił ogólnego obrazu wyników – jedynie 6 na 59 funduszy osiągnęło wynik lepszy niż WIG. Jest to drugi najgorszy wynik od 2010 roku. Słabszy był tylko 2012, kiedy jedynie 7% funduszy (3 na 42) pobiły indeks WIG.

Podsumowanie

2017 rok dla funduszy inwestujących na polskiej giełdzie okazał się trudny, choć na rynku obserwowaliśmy mocne wzrosty. Były one jednak udziałem tylko niewielkiej części spółek. Jedynie bardzo niewielka część funduszy uzyskała wynik lepszy niż benchmark, w czasie kiedy koniunktura sprzyjała zarabianiu na giełdzie. Trzeba jednak przyznać, że większość funduszy w zeszłym rok zarobiła dla swoich klientów ponad 10%. Czy klienci są jednak zadowoleni z takich wyników?

Jaka jest Twoja opinia? Inwestujesz w fundusze inwestycyjne? Co myślisz o tej formie oszczędzania? Zapraszam do podzielenia się swoją opinią w komentarzu.

Podobne tematy:

Ile można zarobić na giełdzie? [aktualizacja 2022] 10 pojęć ze statystyki jakie inwestor powinien rozumieć Strategia „absolute return” – jakie ma wyniki w 2018 roku? WIG Wars s18e07: wyniki funduszy akcyjnych – lipiec 2018 Wyniki funduszy inwestycyjnych w 2017 vs hossa na giełdzie