Początek 2018 był dla inwestorów jak prawdziwy rollercoaster. W styczniu WIG witał się już z rekordem wszechczasów, ale po 2 miesiącach okazało się, że był to moment kiedy giełdy rozpoczęły ostrą jazdę w dół. Po początku roku indeks WIG stracił ponad 4% i znajduje się w krótkoterminowym trendzie spadkowym. W artykule sprawdzam jak wyglądał początek roku w wykonaniu funduszy inwestujących na polskim rynku.
WIG ustanawia rekord wszechczasów – niestety tylko na chwilę…
Początek stycznia upłynął pod znakiem kontynuacji wzrostów i zbliżania się indeksu WIG do rekordu wszechczasów, który został ustanowiony na szczycie hossy w 2007 roku. I faktycznie – 22 stycznia rekord został pobity, niestety tylko połowicznie. WIG na w notowaniach intraday-owych na krótką chwilę przebił rekord wszechczasów, ale nie zdołał poprawić rekordu w notowaniach na zamknięcie dnia. Ten dzień okazał się szczytem hossy, jaką obserwowaliśmy od połowy 2016 roku. Od 22 stycznia obserwujemy stopniowe osuwanie się indeksów warszawskiej giełdy w dół.
Co wpływa na wyniki polskiej giełdy w 2018 roku?
Przy ocenie tej kwestii trzeba pamiętać o specyfice polskiej giełdy, a zwłaszcza indeksu WIG20. Indeks grupujący największe polskie spółki jest zdominowany przez 2 grupy spółek – reprezentantów branży finansowej oraz należące do Skarbu Państwa. Te 2 grupy mają zbiór wspólny, którym są 3 największe polskie spółki z branży finansowej – PZU, PKO i „zrepolonizowane” w 2017 roku PEKAO.
Wyzwania przed największymi polskimi spółkami…
W związku z tym indeksy warszawskiej giełdy są bardzo wrażliwe na działania polskiego rządu oraz na czynniki wpływające na sektor finansowy. W tych obszarach, kluczowych dla wyników polskiej giełdy oraz indeksu WIG, niestety widać kolejne problemy:
- Rada Polityki Pieniężnej ogłosiła kontynuowanie polityki niskich stóp procentowych, co spowodowało spadek cen akcji banków, którym coraz trudniej przychodzi osiąganie wysokich zysków.
- cały czas nad akcjami niektórych banków wisi zagrożenie związane z przymusową restrukturyzacją kredytów w CHF – ten temat może wracać w związku ze zbliżającym się cyklem wyborczym. Ocena niekorzystnego dla banków rozwiązania problemu kredytów CHF zmienia się w czasie i mocno wpływa na indeks WIG-Banki. Podobnie działają również ograniczenia w wypłacie dywidend, które na banki nakłada KNF.
- pod koniec 2017 największe polskie spółki paliwowe (PKN ORLEN i LOTOS) dotarły do szczytu swoich notowań, które w latach 2016 i 2017 były napędzane pakietem ustaw mających na celu walkę z nielegalnym handlem paliwem oraz korzystnymi warunkami w branży petrochemicznej. Dodatkowo, planowana fuzja ORLEN-u i LOTOS-u wywołała mocne spadki cen akcji obu spółek.
- spółki energetyczne zanotowały przyzwoite wyniki w 2017 roku, ale mają ciągle ogromne potrzeby inwestycyjne związane z modernizacją przestarzałych bloków energetycznych. Dodatkowo stoi przed nimi (a prawdopodobnie także przed PKN ORLEN, państwowymi bankami i KGHM) widmo sfinansowania projektu budowy polskiej elektrowni atomowej. Koszt tego projektu został oszacowany na 70-75 mld zł, co może zablokować cash-flow spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa na kilka lat.
… i korzystny wpływ makroekonomii na spółki giełdowe
Na korzyść spółek z warszawskiego parkietu przemawia makroekonomia. Polska gospodarka notuje bardzo solidny wzrost gospodarczy na poziomie 5%, co powinno przełożyć się na wyniki spółek notowanych na GPW.
Być może wyjściem są inwestycje w mniejsze spółki, zwłaszcza po tym, jak w 2017 stały one z boku hossy na warszawskim parkiecie. W 2017 roku indeks WIG20 zyskał 26,4% a indeks SWIG80 tylko 2,4% – więc może w 2018 jest czas na odwrócenie tych tendencji. Odbicie w tym segmencie rynku jest prognozowane przez wielu zarządzających prognozujących trendy na 2018 rok.
Ogólną niepewność co do przyszłości zwiększa również kwestia zmian w systemie emerytalnym. Wprowadzenie PPK w długim okresie spowoduje napływ środków na giełdę, ale w krótkim terminie istnieje ryzyko wyprzedaży aktywów przez OFE w związku z przekazaniem części zgromadzonych środków do Funduszu Rezerwy Demograficznej.
Polska giełda na tle świata oraz innych giełd regionu
Słabość polskiej giełdy nie jest jednak czymś wyjątkowym na tle innych rynków. Najważniejsze światowe rynki w ostatnich miesiącach również znajdują się w tarapatach.
Najważniejszy dla światowej koniunktury, rynek amerykański od połowy stycznia również znajduje się w kłopotach. Po rekordowej serii miesięcy bez spadku wartości indeksu i biciu kolejnych rekordów indeks S&P 500 stracił również ponad 5%. Inne indeksy również radzą sobie słabo. Dotyczy to zarówno niemieckiego DAX-a, jak też indeksów z głównych giełd naszego regionu.
Wyniki funduszy inwestycyjnych w 2018 roku
2017 rok nie okazał się łaskawy dla funduszy typu absolute return. Porównanie ich wyników do wyników strategii opartych na pełnej ekspozycji na polskie akcje pokazało, że w okresie hossy mają one wyraźnie gorsze wyniki niż typowe fundusze akcyjne.
Szerzej było to opisane w artykule poświęconym wynikom funduszy w 2017 roku.
Przypomnijmy najważniejsze fakty:
- tylko 6 na 59 funduszy akcji polskich uniwersalnych uzyskało wynik lepszy niż indeks WIG
- mediana wyników w tej kategorii funduszy wyniosła 13,8%
- żaden z funduszy specjalizujących się w małych i średnich spółkach nie uzyskał wyników lepszych niż indeks WIG
- tylko 1 z 90 funduszy absolute return osiągnął lepszy wynik niż WIG
- średnia stopa zwrotu funduszy absolute return wyniosła w 2017 około 3,5%
Partner niniejszego wpisu – Union Investment TFI – oferuje szeroką paletę funduszy inwestycyjnych o zróżnicowanym poziomie ryzyka, inwestujących na różnych rynkach finansowych.
Fundusze akcji polskich – wyniki w 2018 roku
źródło: Analizy.pl
Ocena wyników funduszy akcyjnych w 2018 roku (kategoria akcje polskie uniwersalne wg analizy.pl) jest trudna. W odniesieniu do indeksu WIG wypadają one dobrze, ale przynoszą swoim inwestorom straty:
- 37 na 61 funduszy osiągnęło lepszą stopę zwrotu niż indeks WIG (-4,4% od początku roku do 21 marca)
- 5 na 61 funduszy osiągnęło dodatnią stopę zwrotu
- mediana wyników wyniosła -4,4%
Okazuje się, że część z czynników, które powodują problemy z przebiciem wyników indeksów w czasie hossy, gra na korzyść wyników funduszy akcyjnych w czasie spadków na giełdzie. Dzieje się tak jednak do czasu, kiedy spadek notowań funduszy akcyjnych nie zacznie powodować masowego wycofywania środków z funduszy. Konsekwencją jest wtedy przymusowa wyprzedaż akcji spółek posiadanych w portfelach funduszy przez zarządzających.
Fundusze absolute return – wyniki w 2018
Jak w tak trudnych warunkach radziły sobie fundusze realizujące strategię absolute return?
źródło: Analizy.pl
Jak widać na wykresie – ogólny obraz jest dużo lepszy:
- 89 na 92 fundusze osiągnęło lepszą stopę zwrotu niż indeks WIG (-4,4% od początku roku do 21 marca)
- 48 na 92 funduszy osiągnęło dodatnią stopę zwrotu. Kolejnych 12 wycenia się w cyklu kwartalnym, więc ich wyniki w 2018 poznamy po zakończeniu 1 kwartału.
- mediana wyników wyniosła +0,1%
W porównaniu do wspominanego wcześniej 2017 roku sytuacja diametralnie się odwróciła. Przy spadkach indeksów giełdowych fundusze absolute return w dużej części poradziły sobie z realizacją podstawowego założenia swojej strategii, czyli utrzymania dodatniej stopy zwrotu dla inwestorów. Oczywiście należy pamiętać, że okres 2,5 miesiąca to zdecydowanie za mało, aby wyciągać jakieś daleko idące wnioski.
Fundusze absolute return powstawały masowo po krachu giełdowym w 2008 roku (kryzys sub-prime) jako odpowiedź na załamanie się rynków finansowych. W gruncie rzeczy, od tego czasu koniunktura na świecie im nie sprzyjała – amerykańskie indeksy zanotowały od tego czasu rekordowo długi, nieprzerwany okres wzrostu. W takich warunkach pełna ekspozycja na akcje z zasady będzie dawała lepsze wyniki niż strategia absolute return, u której podstaw leży ograniczanie ryzyka spadków wartości aktywów.
Jakie fundusze wybrać na 2018?
Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywiście łatwa. Kluczowe są preferencje inwestora, jego cele inwestycyjne oraz odporność na ryzyko. Ważny jest również portfel posiadanych już aktywów. Jeżeli inwestor spodziewa się w tym roku spadków na giełdzie i chciałby się skupić na ochronie wartości zgromadzonych aktywów – fundusz absolute return może być dla niego właściwym wyborem. Inną strategią może być przeczekania giełdowego dołka lub próba wejścia na rynek w momencie największego spadku cen.
Zapraszam do utrzymywania kontaktu z blogiem „Z pamiętnika analityka” na bieżąco.
Partnerem tekstu jest Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
Union Investment TFI S.A. działa na podstawie zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych (obecnie: Komisja Nadzoru Finansowego) z dnia 1 czerwca 1995 r., nr decyzji KPW-4073-1\ 95. Brak gwarancji osiągnięcia celów inwestycyjnych subfunduszy, możliwość zmniejszenia wartości, w tym utraty części zainwestowanych środków. Wynik inwestycyjny Funduszu nie jest tożsamy z wynikiem inwestycyjnym uczestnika Funduszu, z uwagi na możliwość ponoszenia dodatkowych opłat manipulacyjnych lub zapłaty podatku bezpośrednio obciążającego dochód z inwestycji w Fundusz.
Decyzje inwestycyjne dotyczące inwestowania w fundusze inwestycyjne powinny być podejmowane wyłącznie po zapoznaniu się z: Prospektami informacyjnymi, Statutami, Kluczowymi Informacjami dla Inwestorów, Informacjami dla Klientów AFI, tabelą opłat, danymi o ryzyku, informacjami podatkowymi, dostępnymi na stronie www.union-investment.pl.
